De zuivelmarkt maakte in het derde kwartaal van 2016 een ongekend sterk herstel door. De intensivering van interventieaankopen door de Europese Unie kwam in het tweede kwartaal op een moment dat de aanvoer van melk binnen de EU onder het niveau van 2015 zakte. Dat schoonde de markt snel op.
Inmiddels ligt de melkprijs voor veel melkveehouders rond de 30 eurocent per kilo. ABN AMRO verwacht dat het hogere prijsniveau in de rest van 2016 zal stabiliseren. In 2017 zal de marktverbetering zich gestaag voortzetten richting historische gemiddelden. Voor een piek komt 2017 waarschijnlijk te vroeg, ook omdat interventievoorraden nog op de markt komen. Consumenten gaan volgend jaar waarschijnlijk ook de gevolgen van de aantrekkende zuivelmarkt ervaren: zuivelproducten worden duurder.
Marges verdampen door kosten fosfaatrechten
De Nederlandse zuivelketen bevindt zich in een lastige fase. In de afgelopen jaren is de melkveestapel sterk gegroeid, waardoor het landelijk fosfaatplafond is doorbroken. Als gevolg hiervan staat de toestemming van de EU om van bemestingsnormen af te mogen wijken (derogatie) op het spel en worden fosfaatrechten ingevoerd. ABN AMRO verwacht dat het beperken van de fosfaatproductie met terugwerkende kracht zijn effect op melkveehouders niet zal missen. Bedrijven die willen groeien, zien hun marges door de kosten van fosfaatrechten versmallen of verdampen. Bovendien worden de vaste kosten door de verplichte generieke krimp over minder liters verdeeld. Een lastig dilemma voor ondernemers.
Toekomst Nederlandse zuivelketen ligt in groei toegevoegde waarde
De Nederlandse zuivelketen heeft volgens ABN AMRO een sterke uitgangspositie. “De sector heeft een ijzersterk imago, een goede toegang tot groeimarkten en een zuivelketen waarin pragmatisch wordt samengewerkt. De toekomst van Nederlandse melkveehouders ligt niet in volumegroei, maar vooral in de groei van toegevoegde waarde: van meer naar beter”, benadrukt Pierre Berntsen, directeur Agrarische Bedrijven van ABN AMRO. “De Nederlandse zuivelketen bevindt zich in de kopgroep van de internationale zuivelmarkt. Een keten met een focus op de bovenkant van de markt biedt de beste remedie tegen de negatieve gevolgen van prijsvolatiliteit. De marktdynamiek kun je er niet mee uitbannen. Het zorgt echter wel voor hogere pieken, minder diepe dalen en een betere gemiddelde melkprijs door de jaren heen.”
Bron: ABN AMRO