Het aantal melkveebedrijven waar de koeien buiten lopen, is dit weideseizoen naar recordhoogte gestegen. Uit gegevens van de zuivelondernemingen blijkt dat inmiddels 82,0 procent van de melkveehouders de koeien laat grazen. Niet eerder was het percentage zo hoog, sinds de zuivelsector in 2012 de weidegang van koeien stimuleert.
Toen zetten tientallen partijen uit de zuivelketen hun handtekening onder het Convenant Weidegang om de koe in de wei te houden. Concreet was de doelstelling om weidegang te behouden op minimaal het niveau van 2012. Die doelstelling is nu gehaald. De zuivelsector komt daarmee ook tegemoet aan de wens van het kabinet. Die stelt in het regeerakkoord dat de zuivelsector uiterlijk in 2020 haar eigen doelstelling voor weidegang moet behalen.
De toename van de weidegang is onder meer te danken aan nieuwe weiders. Op honderden melkveebedrijven besloten veehouders de koeien weer buiten te laten lopen, nadat zij hun vee eerder het hele jaar door op stal hielden. Partijen in de zuivelketen hebben de afgelopen jaren diverse acties ondernomen om weidegang te stimuleren. Zo keren zuivelondernemingen een premie uit aan veehouders die hun koeien buiten laten lopen. Ook hebben zij met succes producten van weidemelk op de markt gebracht.
Twee vormen van weidegang
Veehouders kunnen twee vormen van weidegang op hun bedrijf toepassen: volledige weidegang waarbij de koeien ten minste 120 dagen zes uur lang per dag buiten lopen of deelweidegang, waarbij minimaal een kwart van de veestapel buiten komt. De laatste jaren is vooral het aandeel bedrijven dat alle koeien buiten laat lopen, sterk toegenomen.
Het Convenant Weidegang is een initiatief van de Duurzame Zuivelketen, het samenwerkingsverband van LTO Nederland en de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) om de zuivelketen verder te verduurzamen. Meer dan tachtig partijen uit de zuivelketen hebben het convenant ondertekend, waaronder overheden, supermarktketens, banken, veevoerleveranciers en diverse maatschappelijke organisaties. Het nieuwe weidegangcijfer is vandaag bekendgemaakt tijdens een bijeenkomst met de convenantpartners. Die verwelkomden de nieuwe ondertekenaar INHOLLAND Hogeschool.
Tegelijk met het nieuwe weidegangcijfer presenteert de Duurzame Zuivelketen een nieuwe animatie over wat weidegang inhoudt.
Verantwoording
De Duurzame Zuivelketen (samenwerkingsverband tussen de Nederlandse Zuivel Organisatie en LTO Nederland) drukt het niveau van weidegang uit in het percentage melkveebedrijven dat een vorm van weidegang toepast (volledige weidegang of deelweidegang). Dat percentage wordt vastgesteld door ZuivelNL, de ketenorganisatie in de zuivelsector, aan de hand van geborgde gegevens van veertien individuele zuivelondernemingen, die de melk verwerken van de melkveebedrijven in Nederland. Deze zuivelondernemingen hebben zich verbonden aan het Convenant Weidegang; zij verwerken ruim 98 procent van alle melk in Nederland. De Duurzame Zuivelketen publiceert het weidegangcijfer jaarlijks in december over het afgelopen weideseizoen.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) telt het niveau van weidegang vast op basis van de Landbouwtelling, een enquête die het CBS in samenwerking met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland jaarlijks uitvoert onder alle agrarische ondernemers in Nederland. Alle agrarische ondernemers in Nederland zijn verplicht om deze in te vullen. Op basis van de door veehouders verstrekte gegevens over het voorafgaande kalenderjaar berekent het CBS het percentage melkgevende koeien van de totale melkveestapel dat gedurende het weideseizoen van dat jaar één of meerdere dagen buiten heeft gelopen. Het CBS publiceert dit percentage doorgaans enkele maanden na uitvoering van de enquête.
Percentage melkveebedrijven met weidegang
| Totaal | Volledige weidegang | Deelweidegang | |
| 2018 | 82,0 | 74,8 | 7,3 |
| 2017 | 80,4 | 73,2 | 7,3 |
| 2016 | 78,9 | 70,5 | 8,4 |
| 2015 | 78,3 | 69,8 | 8,4 |
| 2014 | 77,8 | 70,1 | 7,7 |
| 2013 | 80,0 | 72,2 | 7,8 |
| 2012 | 81,2 |
Bron: Duurzame Zuivelketen, 19-18-2018
