Weidegang kan de ammoniakuitstoot in de rundveehouderij verminderen. Hoe langer koeien beweid worden, hoe lager de ammoniakreductie. Maar er zijn meer factoren van invloed: rantsoen en huisvesting spelen ook een rol.
Met het programma Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) willen het Rijk, provincies, natuurorganisaties en ondernemers de emissie van ammoniak (NH3) verminderen. Stikstofdepositie, veroorzaakt door die uitstoot, zorgt immers voor achteruitgang in de natuurkwaliteit. Beweiding is een van de maatregelen om ammoniakemissie uit de rundveehouderij te verminderen omdat ammoniakemissie uit mest tijdens weidegang lager is dan in de stal.
Weidegang
Ammoniak wordt geproduceerd door de omzetting van ureum en organische stof door het enzym urease dat in de mest aanwezig is. In de weide vindt geen vermenging van urine en faeces plaats, waardoor de urine minder snel afbreekt tot ammoniak. Maar weidegang wordt steeds minder toegepast. In 2000 werd slechts 5% van de dieren in de stal gehouden, in 2013 steeg dit percentage naar 30% van de dieren, en sindsdien is dit gestabiliseerd.
Het programma veronderstelt een ammoniakreductie van 5% wanneer koeien minimaal 720 uur per kalenderjaar weiden. Het onderzoeksrapport PASsend beweiden van Wageningen Livestock Research laat meer nauwkeurig zien wat het effect van beweiden is.
Ammoniakemissie
Het werkelijk aantal uren beweiden doet er toe. Naarmate een koe vaker beweid wordt, is de vermindering van de ammoniakemissie sterker. De onderzoekers gaan uit van een ammoniakuitstoot van 46 kilo per koe in een situatie zonder beweiding. Vooral bij een beweiding van van meer dan 1000 uur loopt de ammoniakuitstoot flink terug, tot wel 27,8 kilo per koe bij 4800 uur weidegang.
Rantsoen
Er zijn meer factoren die een rol spelen bij de ammoniakuitstoot: de huisvesting en het rantsoen doet er bijvoorbeeld toe. Bevat het rantsoen meer ruw eiwit, dan neemt het gehalte TAN (totaal ammoniakaal stikstof) toe en neemt ook de ammoniakuitstoot toe. Een toename van ruweiwit in het rantsoen met 12,5% kan zorgen voor een toename van de ammoniakemissie van 21%.
De berekeningen zijn gebaseerd op stallen met een roostervloer. Heb je een stal met een emissiearme vloer, dan is het effect van beweiding op de ammoniakemissie 30 – 40% groter. Bij bedrijven met een automatisch melksysteem zal de vermindering van de ammoniakemissie weer lager uitvallen omdat er een langere tijd een groter bevuild oppervlak ontstaat.
Bron: Groen Kennisnet
