Het was me al duidelijk dat er stoppers waren, maar net voor de kerst stond het in een getal zwart op wit: het aantal melkveehouders met weidegang is in 2024 gedaald naar 80,1%. Minder dan in 2012, toen was het 81,2%. In dat jaar hebben we als zuivel en melkveehouderij in het weidegangconvenant met elkaar afgesproken, dat het niet verder mocht zakken. Je denkt misschien, wat maakt dat ene procentje nou uit? Eerlijk is eerlijk, daar lig ik ook niet wakker van. Waar ik wel wakker van lig is mijn grootste nachtmerrie: verplichte weidegang. En die is nooit ver weg.
Verplichte weidegang als troef voor ons imago
Want koeien in de wei is een prachtig onderwerp voor politici om mee te scoren. Vooral als je graag krachtdadig wilt overkomen. Weg met slappe hap van al dat gestimuleer, maak het maar gewoon verplicht. En mijn voelsprieten registreren toch al wat ontluikend sjachrijn in de Tweede Kamer omdat de melkveehouderij ook op andere thema’s te weinig vooruitgang zou boeken.
Vrijwillige weidegang is een geweldige troef voor ons imago. Het fantastische plaatje van koeien in de wei verliest zijn glans als het gewoon een ‘moetje’ is. Dan is het niet langer een verdienste van de sector zelf. Het wordt eerder een ding om lekker over te zeuren als burgers vinden dat het niet goed genoeg wordt ingevuld.
Vakmanschap
En dat is nog maar het begin van mijn slaap-onrust. Waar ik echt badend in het zweet van wakker wordt is de gedachte dat een verplichting ook het vakmanschap ondermijnt. Want van bureaucratische regelgeving wordt niemand vrolijk. Vooral niet de veehouders die met tegenzin de koeien naar buiten doen. Die gaan het zo minimaal mogelijk doen. In mijn kwade dromen zie ik voor me dat de overheid de regels zo bedenkt dat het voor de NVWA makkelijk, overzichtelijk te controleren is. Melkveehouders worden er nog chagrijniger van en we eindigen dan met weidegang wat niet veel meer is dan uitloop geven.
En als ik dan al met paniek in de ogen rechtop in bed zit, valt me te binnen dat de mooie kansen om met weiden de uitstoot van broeikasgassen te verminderen dus ook in duigen vallen. Vers oogsten van gras, het liefst met weidegang, verlaagt de methaanuitstoot vanuit de pens. En als koeien alleen maar een uitloop krijgen komt daar geen bal van terecht en hou je enkel de nadelen, zoals urineplekken over.
Gelukkig is het na de nachtmerrie nog gelukt om verder te slapen en fijn te dromen van gemotiveerde melkveehouders die met vakmanschap alle doelen combineren. En dat is echt geen sprookje, het is haalbaar. Nederlandse melkveehouders hebben dat in hun mars!
Koppen bij elkaar voor weidegang
Kortom. Het is tijd, de hoogste tijd om als melkveehouders, zuivel en partijen om de sector heen de koppen bij elkaar te steken hoe we de koeien in de wei houden. We zijn toch gek als we dat aan anderen overlaten. En zeker als die anderen politici zijn!
We spreken elkaar,
