Binnen de maisrassen bestaan er wereldwijd twee grote genetische types: Flint-mais en Dent-mais. Uiterlijk zijn de verschillen tussen beide types goed te zien. Maar het belangrijkste verschil tussen Flint-mais en Dent-mais is de korrelstructuur. De korrel van Dent-mais is zachter. Het zachte zetmeel van Dent komt daardoor beter beschikbaar in de pens van de koe.
Flint-mais werd in onze streken geintroduceerd in de jaren ’70. De Flint-maisrassen waren vroeg en hadden een goede koudetolerantie. Door sterke inspanningen van de Pioneer-kwekers zijn er sinds enkele jaren ook vroege, stabiele Dent-maisrassen.
Deuk in Dent-mais
Pioneer adviseur Arjan Geerets: “Het verschil tussen Flint-mais en Dent-mais is uiterlijk goed te zien. Dent-mais vertoont een deukje in de korrel. ‘Dent’ is het Engelse woord voor ‘deuk’. De korrel is ook platter. Flint-mais heeft geen deuk in de korrel en heeft een ronde, harde en glazige korrel.”
De belangrijkste verschillen tussen de kenmerken van Dent-mais en Flint-mais zijn hieronder schematisch weergegeven.
Zachter zetmeel
Het belangrijkste verschil tussen Flint en Dent zit in de structuur van de korrel. Geerets: “Bij Flint-mais is het zetmeel omgeven door een dikke, glazige korrelhuid. Bij Dent-mais is het zetmeel nauwelijks omgeven door zo’n harde korrelhuid.”
“Het zetmeel in de korrel bij Flint is bovendien sterk gebonden door een hoger gehalte aan prolamine. Prolamine is een plantaardig eiwit dat de zetmeeldeeltjes aan elkaar kleeft. Een hoger aandeel aan prolamine in de Flint-korrel zorgt ervoor dat de zetmeeldeeltjes moeilijker zijn los te weken door enzymen en bacteriën. Uiteindelijk moeilijker te verteren dus. Dent-maiskorrels hebben minder prolamine en zijn daardoor zachter. Het zetmeel in een Dent-korrel is minder sterk gebonden en komt daardoor makkelijker los en vrij.”
Dent-mais beter verteerbaar
“In de pens van de koe en het verdere verteringssysteem is het bloemige zetmeel uit Dent-mais daardoor beter bereikbaar en verteerbaar voor de koe”, vertelt Arjan. “Een deel blijft bestendig en wordt verteerd in de dunne darm. Bij Flint-mais bestaat de kans dat zetmeel ook de darm passeert en uitgescheiden wordt in de mest.”
Sneller de kuil openen met Dent
Ook bij het conserveren speelt de zachte korrelstructuur van Dent-mais een rol. Wat gebeurt er tijdens het conserveren? De zuren die gevormd worden bij het conserveringsproces zorgen ervoor dat het zetmeel na verloop van tijd beter beschikbaar wordt. Dat is de reden waaromvan kuilen, die geopend worden na de winter, vaak beter wordt gemolken: het zetmeel is beter opneembaar geworden.
Geerets legt uit dat er er een verschil is in zetmeelverteerbaarheid tussen Flint-mais en Dent-mais. “De zetmeelverteerbaarheid werd gemeten 2 maanden na inkuilen en 6 maanden na inkuilen. 2 maanden na het inkuilen ligt de zetmeelverteerbaarheid 7% lager bij Flint-mais dan bij Dent-mais (89% t.o.v. 96%). De zetmeelverteerbaarheid neemt toe naarmate de kuil langer gesloten blijft. Het is dus vooral bij Flint-maisrassen belangrijk de maiskuilen een lange tijd gesloten te houden. Bij Dent-mais kan de kuil veel sneller geopend worden.”
(bron Lalotte et al. 2016, Univ, Losianne, Nancy, Frankrijk)
CCM voor varkens
Tot slot geeft de Pioneer adviseur mee dat de korrel van Dent-mais zich beter laat vermalen. Dat biedt mogelijkheden voor CCM en varkenshouders. Arjan Geerets: “De loonwerker kan met minder energie meer en sneller Dent-mais vermalen tot CCM. De voederopname en dus bijgevolg de voederconversie ligt hoger bij Dent-mais omdat de deeltjes kleiner zijn vermalen. Het vermalen van harde Flint-types geeft vele harde stukjes die moeilijker opneembaar zijn en minder snel verteren. Die scherpe stukjes zijn niet ideaal voor de opname.”
In onderstaand filmpje toont Pioneer-adviseur Arjan Geerets de verschillen tussen Dent-mais en Flint-mais. De korrel van de Flint-mais is glazig waardoor die minder goed verteerbaar is. De Dent-mais heeft een andere textuur. Het zetmeel is daardoor zachter, bloemiger en beter verteerbaar voor koeien.
Meer informatie over Dent-mais vindt u in de nieuwe Maiscatalogus van Pioneer. U kan deze hier downloaden.
Uw Pioneer-contactpersonen voor meer informatie in Nederland:
Noord- en Oost-Nederland: Oscar Koppelman, tel. 06 / 10 34 75 72
Oscar.koppelman@corteva.com
Zuid- en West-Nederland: Arjan Geerets, tel. 06 / 30 12 44 02
arjan.geerets@corteva.com
Voor meer informatie: Kijk ook eens op Corteva.nl én volg ons op Facebook.