De deelnemers van het project ‘Home Made Eiwit’ stonden dit najaar wederom voor een uitdaging: hoe kunnen wij met het aangelegde voer van 2021 een goed rantsoen samen te stellen? Het jaar 2021 was een bijzonder jaar, waarbij het eiwitgehalte in het gras niet altijd meeviel. Voor veel ondernemers was het dan ook puzzelen om tot een optimaal rantsoen te komen.
Ruwvoerbalans
De eerste stap bij het samenstellen van een rantsoen is het inventariseren van het voer dat op de kuilplaat ligt. Welke partijen zijn er, waarin verschillen ze van elkaar en zijn er partijen die juist wel of niet perse op moeten voor het voorjaar. Door het opstellen van een ruwvoerbalans breng je in beeld wat er is, wat de kwaliteit is en of er voldoende voer aanwezig is. Of dat er een tekort is dat mogelijk aangevuld moet worden.
Wat voer je na de winter?
Een goed plan kenmerkt zich niet alleen in het samenstellen van een passend winterrantsoen/ Het is juist belangrijk verder te kijken naar het totale bedrijf en rekening te houden met plannen na de winter. Kuilen die lastig in het winterrantsoen passen vanwege een laag eiwitgehalte en lagere verteerbaarheid kunnen bijvoorbeeld prima passen bij weidegras of zomerstalvoeren in het voorjaar. Voor dit jaar betekent dat soms om de 1e snede juist nu niet te voeren, of misschien beperkt te voeren, omdat de andere snedes van hogere kwaliteit waren. In de praktijk betekent dit voor veel ondernemers een omslag in hun denken en moeten soms ook logistieke aanpassingen doen op hun erf omdat deze snede juist voor het winterrantsoen bestemd was.
De ingrediënten liggen er, nu het recept
De oogst is binnen daar doe je niet veel meer aan, de vraag is wel hoe je dit nu het beste tot waarde kan brengen. Met andere woorden: de beschikbare ingrediënten zijn bekend maar welke ga je gebruiken in het recept voor het rantsoen? In de studiegroepen en in individuele bezoeken binnen het project hebben ze dit gesprek ook met elkaar gevoerd. Door hier bewust over na te denken en te plannen betekende dit soms dat het rantsoen aangepast werd en de ene kuil dicht ging om een andere beter passende te kunnen voeren. Alles met als doel een compleet rantsoen waarbij het eiwit zoveel mogelijk van eigen land komt.
Percentage eiwit eigen land in het winterrantsoen
Om direct in beeld te brengen welke effecten wijzigingen in het rantsoen op het aandeel eiwit van eigen land hebben berekenen we in het project ook het aandeel eigen eiwit van de melkkoeien in het winterrantsoen. Dit getal geeft ook een goed vergelijkingscijfer binnen de groep of voor eigen verbeteringen. Hieronder is een voorbeeld van deze berekening weergegeven. De totale Ruw Eiwit opname geeft de totale opname van het melkvee weer. Als we deze afzetten tegen de Ruw Eiwit opname vanuit de eigen gewonnen voedermiddelen, dan wordt het aandeel eiwit van eigen land in het winterrantsoen zichtbaar.
| Voersoort | Kg droge stof | Eiwit gehalte (g/kg) | Totale eiwit opname |
|---|---|---|---|
| Graskuil 1 | 3 | 160 | 480 |
| Graskuil 2 | 6 | 121 | 726 |
| Mais 2020 | 6,9 | 75 | 518 |
| Totaal voer voer | 15,9 | 108 | 1724 |
| Totale voeropname | 23,9 | 163 | 3900 |
65 procent eiwit is een uitdaging
Berekeningen op basis van de winterrantsoenen voor melkvee laten zien dat het komende winter een uitdaging wordt om de 65% grens te behalen met veel kuilen van 2021. Door te sturen met andere kuilvoerpartijen blijkt er wel 5 tot 15% winst te behalen zijn. Maar dan moeten die mogelijkheden er natuurlijk wel zijn. Bedrijven met een volledig grasrantsoen scoren gemiddeld wat hoger met het aandeel eiwit van eigen land in het winterrantsoen, maar ook die halen gemiddeld geen 65%. In het voorjaar en de komende zomer kan het lagere percentage eiwit van eigen land uit de winterperiode goed gemaakt worden. Te beginnen met het benutten van vers gras.
Bron: Verantwoorde Veehouderij
