Nu het voorjaar weer aanbreekt, de temperaturen de afgelopen week de 25 graden ruimschoots voorbij zijn geknald, zal het platteland weer levendig gaan worden. Burgers trekken er met de fiets op uit, al dan niet vergezeld met hun trouwe viervoeters, om van het mooie weer en het platteland te gaan genieten. En dat is het goed recht van de Nederlandse burger. Absoluut! Iedereen die eigenaar is van een viervoeter, weet wat voor een plezier je hen aandoet als ze er even uit mogen. De benen strekken, dollen in het gras, spelend met elke tak die ze tegenkomen of als een echte superheld luid blaffend achter wegvliegende vogels aan te zitten. Heerlijk! Maar nu de vraag: Mag en kan een hond eigenlijk wel heerlijk onbevangen loslopen in een weiland? Kleven hier mogelijk risico's aan die een gemiddelde burger zich niet direct zou beseffen? Om duidelijkheid te scheppen volgt hier een artikel die een antwoord op deze vragen geeft.
Mensen die hun hond lekker laten uitrennen, en zo mogelijk ook nog los: een veelvoorkomend gezicht op het platteland. Maar ben u zich als burger eigenlijk wel bewust van de risico's die aan dit ogenschijnlijk vredige tafereel kunnen kleven? Graag nemen wij als agrariër u mee op de zoektocht naar de vraag of een hond wel kan en mag loslopen.
De kleine wolf
Zoals menig burger zult u ook ongetwijfeld genieten van het vee dat weer in de weiden loopt. Vele weiden zijn al bevolkt met schapen en hun lammeren. Nu, eind april, begin mei zullen her en der de melkkoeien bij komen. Daarmee wordt het platteland weer een echt 'Hollands' plaatje: groene velden met dieren. Echter is dit beeld niet helemaal zo perfect als het lijkt. Met name voor koeien speelt er 'iets'. Iets waardoor ze mogelijk een proo kunnen worden. Nee, niet zoals de schapen in Nederland weerloze prooien blijken tegen de optrekkende wolf uit Duitsland, maar wel tegen een 'kleine wolf', genaamd Neospora.
Neospora caninum is een eencellige parasiet die nauwelijks ziekteverschijnselen veroorzaakt, maar wel abortussen, steenvruchten en onregelmatige terugkomers op zijn naam heeft staan. Deze parasiet overleeft bij een rund én hond. Een koe kan op elke leeftijd besmet worden door een zgn 'eindgastheer'. Een hond is zo'n eindgastheer. Een hond kan de besmetting met Neospora oplopen door in de vrije natuur vruchtwater, vruchtvliezen, nageboortes etc op te eten van besmette dieren. U weet het eigenlijk zelf ook wel: een hond die iets ruikt wat op vlees o.i.d. lijkt blijft er echt niet vanaf. En vooral op het platteland en als ze los lopen: heeft u enig idee wat uw hond onderweg allemaal tegenkomt in het gras? U kunt uw loslopende hond zomaar even aan uw zicht kwijt raken: in een greppel, een sloot of achter een houtwal of struik. Als een hond desbetreffende dierlijke materialen heeft opgegeten zal uw huisdier vervolgens na een tijdje ladingen eitjes via de ontlasting gaan uitscheiden. Op het moment dat uw hond zijn behoefte in een weiland doet, is daarmee de kous niet af. Want het verdwijnt niet 'zomaar'. Was dat maar waar. Neospora eitjes op het land kunnen erg goed overleven en zodoende kan een koe dit maanden later via het gras of oppervlaktewater alsnog binnenkrijgen.
Besmetting bij rundvee
Zodra een koe besmet is zal ze niet ziek worden. Maar let op: eenmaal besmet blijft een koe dat voor de rest van haar leven. En dat is zo jammer: doordat ze niet ziek worden valt het vaak niet op dat er mogelijk Neospora onder de veestapel huist. Zo kan dit jaren- en generaties lang circuleren zonder dat dit op het oog zichtbaar is. Maar vaak komen er toch gevolgen naar boven: Als een koe tussen de 0-4 maand drachtig is tijdens haar besmetting, zal haar ongeboren kalf afsterven en volgt een abortus. Is de koe al verder in de dracht, dan zal het kalf hoogstwaarschijnlijk blijven leven. Maar toch zijn meer dan 80% van deze kalfjes bij de geboorte al besmet via de moeder. Dus voor de opfok zijn deze jonge diertjes niets meer waard. Doordat besmette koeien dragers zijn zullen ze levenslang de besmetting blijven doorgeven op hun kalveren. Echter scheiden koeien de besmetting niet via de mest uit. Dat is de reden dat melkveehouders van zulke dieren afscheid moeten nemen om een bedrijf weer Neospora-vrij te kunnen krijgen.
Besmettingsroutes bij Neospora (bron: GD Diergezondheid)
En u snapt het al: dat is iets wat melkveehouders het liefst echt niet willen! Melkveehouders houden van hun vee en het doet pijn als een koe via Neospora een abortus krijgt. Of als een verder gezond dier door een besmetting toch het melkveebedrijf zal moeten gaan verlaten. Hiervoor ben je geen melkveehouder. Toch?
Boeren met maatregelen bij eigen honden
Graag willen wij een mogelijke reactie alvast tackelen. 'Ja hoor eens, onze honden moeten dit en dat. En al die boerderijhonden dan? Die struinen toch ook los over de erven?' Ja, dat klopt. De meeste melkveehouders hebben honden. Maar vergis u niet: er worden veel maatregelen getroffen om te voorkomen dat deze honden bij de kuilen (voeropslag) als in de stallen kunnen komen. Ze bewaken het erf en huis als een trouwe waker, maar ze kunnen door de maatregelen niet overal komen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het gebruik van electronische halsbanden. Dus ook melkveehouders werken op het eigen bedrijf mee aan het Neospora probleem.
Vandaar onze oproep: wilt u hieraan mee werken en uw hond op het platteland aangelijnd houden? Of in elk op de weg en NIET los in het weiland? Wilt u met ons samen werken om deze opkomende 'wolf' voor eens en altijd uit te bannen? En zodat we samen weer kunnen gaan genieten van kalfjes die levend én gezond geboren gaan worden?
Alvast bedankt voor uw medewerking!
Bron: GD Diergezondheid / Eigen redactie.
