Een groep van 14 melkveehouders uit alle delen van het land zijn overgeschakeld – of willen op korte termijn overschakelen naar – de productie van ‘hooimelk’. Dit is melk van koeien die met een rantsoen van alleen hooi en vers gras zijn gevoerd (dus geen gefermenteerde voedingsmiddelen als snijmais en kuilvoer, en geen of minimaal krachtvoer). Daarbij wordt in een Oostenrijk ontwikkelde droogtechniek van het vers gemaaide gras gebruikt waarmee met een extreem korte veldperiode (0 tot 1 dag) volstaan kan worden.
Voordelen van hooimelk
Deze werkwijze zorgt voor minimale verliezen, een superkwaliteit ruwvoer met veel hoogwaardig eiwit en gezonde koeien. Er wordt zo een zeer onderscheidend product (‘hooimelk’) met een hoger gehalte aan gezonde vetzuren geproduceerd, waarvoor in Duitsland en Oostenrijk al een sterk groeiende niche-markt bestaat.
Producentenorganisatie
De groep wil een professionele producentenorganisatie worden, die zelfstandig afspraken maakt met verwerkers en de kwaliteitsstandaard en productievoorwaarden bepaalt. De activiteiten die worden uitgevoerd in dit driejarige project zijn:
- Kennis en informatie over moderne hooiteelt, in samenhang met beweiding, voeding en bedrijfseconomie intern delen en verder ontwikkelen
- Vormgeven van een goede organisatiestructuur; toewerken naar een professionele producentenorganisatie
- Marktverkenning zuivel en opzet ketensamenwerking
- Kennis en informatie extern delen en algemene promotie van ‘hooimelk’
Door het ontwikkelen van speciaalproducten voor een nichemarkt, in combinatie met een professionele producentenorganisatie kan een meerprijs in de markt gerealiseerd worden en daarmee een duurzaam verdienmodel voor de deelnemende melkveehouders.
Resultaten van het project
- Met de deelnemers is een platform gecreeërd waarin ‘hooimelkers’ (melkveehouders waarbij de voeding gebaseerd is op uitsluitend gras en hooi) samen met kennisleveranciers en potentiële ketenpartners kennis bij elkaar brengen om een hooimelkketen en een producentenorganisatie te ontwikkelen. De voordelen van hooimelk hebben betrekking op dierenwelzijn en diergezondheid, als ook circulariteit.
- Er is tijdens de projectperiode (2022-2024) met de groep van in eerste instantie 14 deelnemers een serie bijeenkomsten georganiseerd, meestal met externe sprekers, soms ook met presentaties van eigen adviseurs of leden. Iedere bijeenkomst is zo mogelijk bij een hooimelker op het bedrijf gehouden.
- Verder zijn een studiereis naar Oostenrijk (oktober 2023) en een symposium (maart 2024) georganiseerd, waarbij ook de website Hooimelk is gelanceerd.
- Parallel aan en in samenwerking met de deelnemers is de Vereniging Nederlandse Hooimelkers opgericht (mei 2022). Alle activiteiten vanuit het project zijn ook opengesteld voor nieuwe leden van de vereniging. Het ledental van de vereniging is mede hierdoor gestegen tot inmiddels 25.
Wat is hooimelk?
Hooimelk wordt geproduceerd door koeien die in de zomer vers gras krijgen en in de winter hooi. Je zou het kunnen kennen uit Oostenrijk, waar deze melkstroom al vrij bekend én populair is. “Hooimelk is een Oostenrijks succesverhaal. Het beschermt het klimaat, beschermt de bodem en bevordert de biodiversiteit. De hoge deelname aan de vrijwillige hooilandbouwmaatregel onderstreept het feit dat het programma werkt”, concludeert de Oostenrijkse landbouwminister Norbert Totschnig.
Bron: Groen Kennisnet
