Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft woensdagmiddag ingestemd met de invoering van een kentekenplicht voor tractoren, die de openbare weg op gaan. Ook komt er een verplichte apk voor landbouwvoertuigen.
In het debat kwam naar voren dat de zwaarbevochten kenteken- en apk-plicht voor tractoren een compromis is waar de sector zich volgens Den Haag in kan vinden. Het voorstel is gekoppeld aan een snelheidsverhoging naar veertig kilometer per uur. Nederland is één van de laatste landen in Europa, waar nog geen kentekenplicht geldt.
'Compromis' door sector gesteund
Verkeersminister Cora van Nieuwenhoven spreekt van een gebalanceerd voorstel. “Niet voor iedere partij, ook in het veld, zal denken dit is honderd procent zoals ik het had gewild. Dat houd je met compromissen. Zo werkt het als je tot draagvlak wilt komen. Voor dit voorstel is steun vanuit de sector. We moeten voldoen aan de Europese verordening, dan moet je tot iets komen waarin iedereen mee kan leven.” De minister stelt de kentekenplicht een wens is van brancheorganisatie Cumela. “Juist loonwerkers biedt dit de gelegenheid om ook met grotere voertuigen de weg op te kunnen, zodat er efficiënter kan worden gewerkt.”
"Een trekkerbestuurder zal in plaats van door het dorp eerder kiezen voor de langere rondweg omdat je daar sneller kunt rijden."
Naast de verkeersveiligheid schrijven EU-richtlijnen een apk-plicht ook voor. “De vraag is natuurlijk wat draagt dit bij aan de verkeersveiligheid. Dat is niet makkelijk te kwantificeren, maar denk vooral aan onderdelen als remmen en verlichting die deugdelijk moeten zijn. Dat een apk-plicht daar aan bijdraagt is evident.” Van Nieuwenhuis stelt dat ook de hogere snelheid bedoeld is voor de verkeersveiligheid. “Om grote snelheidsverschillen te voorkomen. Een trekkerbestuurder zal in plaats van door het dorp eerder kiezen voor de langere rondweg omdat je daar sneller kunt rijden.”
Handhaving eenvoudiger
GroenLinks-kamerlid Suzanne Kröger stemde er mee in. Zij ging met name in op de gevaarzetting. Procentueel kent een ongeval met een trekker volgens haar de meeste dodelijke slachtoffers. “Want wie er geraakt wordt door een trekker heeft weinig kans. Met een kentekenplicht is handhaving eenvoudiger. Met de apk-plicht kunnen we ondeugdelijkheden beter aanpakken. Bovendien kunnen we de uitstoot van onder andere stikstof beter controleren.”
"Wetsvoorstel is een gedrocht."
De PVV toonde zich fel tegen het voorstel. Kamerlid Roy van Aalst noemde het ‘een gedrocht’. “Dit is alleen maar het gevolg van een Europees dictaat. Een ordinaire afrekening na de boerenprotesten. Laat die boeren eens met rust.” Ook CDA-woordvoerder Maurits van Martels was kritisch. “Het moet niet een opstap worden voor extra belastingen en hoge kosten.” VVD’er Remco Dijkstra benadrukt dat de lastenverhoging tot een minimum beperkt moet blijven. Zijn partij was, net als D66, in eerste instantie nog tegen een verplicht kenteken. Toch stemden zij in met het compromis.
Volgens de minister gaat het plaatsen van een kenteken niet meer dan dertig euro kosten.
Alleen kenteken aan achterzijde?
PvdA-kamerlid William Moorlag vroeg nog de invoering van een kenteken aan beide kanten van de trekker. In het voorstel zou het gaan om alleen de achterzijde. "Juist in belang van draagvlak, dan alleen de dingen te doen, die echt noodzakelijk zijn. De sector wil niet onnodig op kosten worden gejaagd, daarom doen we alleen een kentekenplaat aan de achterzijde", gaf Van Nieuwenhoven als antwoord aan. Volgens haar dragen trekkers ook in landen als Frankrijk, Polen en het Verenigd Koninkrijk geen kenteken aan de voorzijde.
Frank Wassenberg van de Partij voor de Dieren haalde de boerenprotesten aan. “De verkeersveiligheid kwam in het geding. Er ontstonden onveilige situaties. De daders moeten voor overtredingen worden gestraft, maar door het ontbreken van de kentekenregistratie blijkt dit vrijwel onmogelijk.”
Overgangsregelingen tot invoering 2025
Als het traject volledig is doorlopen wordt de kentekenplicht voor tractoren op 1 januari 2025 ingevoerd. Tot 31 december 2024 geldt een overgangstermijn met verschillende regelingen.
Tekst: Martin de Vries
