Afgelopen voorjaar hakte de familie Stevens, deelnemer aan Koeien & Kansen, de knoop door om hun melkveehouderij in Holten te beëindigen. Dit besluit is niet lichtvaardig genomen. Voor Geert en Dineke Stevens was het altijd al duidelijk dat ze niet tot het einde van hun werkzame leven zouden blijven boeren. Op een bepaald moment zou de balans worden opgemaakt om door te gaan of te stoppen en een nieuwe richting te kiezen.
Versnelling in de besluitvorming
Dit moment kwam sneller dan verwacht. Geen van de kinderen had de ambitie om de melkveehouderij voort te zetten. “Dit wisten we al langer en hoewel we dat jammer vinden, begrijpen we het,” aldus Geert.
Als deelnemers aan Koeien & Kansen zagen Geert en Dineke de uitdagingen voor de toekomst duidelijk voor zich. Met name de afschaffing van derogatie zou hun bedrijf op korte termijn hard raken. De hoge kosten van mestafzet – als je de mest al kwijt kunt – in combinatie met recente investeringen in grond zouden de komende jaren een groot gat slaan in de winstgevendheid.
Landelijke beëindigingsregeling veehouderij
Ook de Landelijke beëindigingsregeling veehouderij speelde een rol in hun beslissing. Afgelopen najaar schreven ze zich in voor deze regeling, in eerste instantie om de mogelijkheden te verkennen en strategische opties open te houden. Na de inschrijving overwogen ze meerdere scenario’s: doorgaan en investeren in arbeidsgemak, of deelnemen aan de regeling en nadenken over een nieuwe invulling van hun tijd. Uiteindelijk namen ze afgelopen voorjaar de knoop door: dit najaar gaan de koeien weg.
Vooruitstrevendheid en verbazing
In de zes jaar als deelnemer aan Koeien & Kansen werkten Geert en Dineke intensief samen met onderzoekers en begeleiders om te kijken hoe hun bedrijfsvoering kon bijdragen aan een duurzame en maatschappelijk geaccepteerde melkveehouderij. Vaak lukte dit goed, en soms werden bewust grenzen opgezocht.
“Als je niet over de grens gaat, weet je niet waar die ligt,” zegt Geert. Dit leverde waardevolle ervaringen en inzichten op, niet alleen voor hun collega’s, maar ook voor beleidsmakers op landelijk en provinciaal niveau, die hierdoor beter inzicht kregen in de gevolgen van aanpassingen in de bedrijfsvoering.
Stoppen kwam als verrassing voor Koeien & Kansen-collega’s
Geert was bovendien zeer actief in het delen van zijn ervaringen en inzichten binnen het Koeien & Kansen-programma. Het besluit om te stoppen met de melkveehouderij kwam dan ook voor veel collega’s en projectbetrokkenen als een verrassing. “Ik dacht dat jij een voorloper was, en nu stop je met de melkveehouderij,” kreeg Geert regelmatig te horen.
Hoewel Geert veel energie haalde uit zijn bedrijf en zijn deelname aan Koeien & Kansen, speelden ook andere factoren een rol in zijn beslissing. De balans tussen werk en gezin werd steeds meer beïnvloed door externe invloeden, waardoor de keuze om te stoppen uiteindelijk de meest logische werd. “Ik ga Koeien & Kansen zeker missen,” zegt Geert. “Deelname aan zo’n project voegt een extra dimensie toe aan het bedrijf. Meewerken aan de ontwikkeling van de KringloopWijzer, BEX, BES en het inzichtelijke maken van de haalbaarheid van beleid is van groot belang.”
Mestcrisis is druppel voor stoppen
Het besluit om te stoppen was weliswaar voorzien, maar de timing werd versneld. “Stoppen is ook ondernemen,” zegt Geert. De afschaffing van derogatie was hierin een doorslaggevende factor. “Er wordt momenteel te veel gevraagd van de sector, die niet alleen verantwoordelijk is voor de ontstane situatie,” stelt Geert. “Ik had de keuze, maar ik hoop dat collega’s met bedrijfsopvolging niet gedwongen worden om afscheid te nemen van dit mooie vak. De mestcrisis vraagt om tijdelijk flankerend beleid, zodat we een nieuwe balans kunnen vinden voor een toekomstbestendige melkveehouderij met een gezond verdienmodel.”
Met deze stap bewijst de familie Stevens dat stoppen soms ook een vorm van ondernemen is, waarbij toekomstvisie en het maken van weloverwogen keuzes centraal staan.
Bron: Verantwoorde Veehouderij
Beeld: ter illustratie