“Techniek, natuur, mensen en machines; die combinatie optimaliseren vind ik prachtig en komt dagelijks terug in mijn werk.” Marcel Betten, bedrijfsleider bij Loon- en Aannemersbedrijf De Samenwerking in het Friese Elsloo is tot in detail gedreven om goed werk te leveren. Zo helpt hij melkveehouders graag op weg om zoveel mogelijk melk van eigen bodem te produceren. Hoe werkt hij, waarom doet hij het zo en wat levert dat op?
Wintergesprek
Bij De Samenwerking is Marcel verantwoordelijk voor transport, handel en het complete agrarisch loonwerk. Met 38 medewerkers in vaste dienst en een flexpool is het loon- en aannemersbedrijf ook actief in de grond-, weg- en waterbouw en telen ze gewassen op een eigen landbouwbedrijf. Binnen het loonwerk vormt de veehouderij de hoofdtak met daarnaast vooral bemesting bij de akkerbouw.
In de wintermaanden bezoekt Marcel alle veehouders om het plan van aanpak voor het komende seizoen te bespreken. Een goede bemesting begint immers met een goede voorbereiding. “Soms voer ik het adviesgesprek samen met de voeradviseur en dierenarts. Zij weten immers alles van de nutriënten en mineralen in het voer en in het dier. Mijn kennis ligt juist bij de bodem en bemestingstechiek.”
Meer melk van eigen bodem
Het gezamenlijke doel is om meer melk van eigen bodem te produceren. Dat vraagt een goede ruwvoer- en kuilkwaliteit. Als je weet welke ruwvoerkwaliteit je nastreeft, wat er in de bodem zit én in je mest, kun je gericht aan de slag. “Dat betekent samen kuiluitslagen analyseren en mest- en bodemmonsters nemen”, stelt Marcel.
“Boeren vragen onze medewerkers vaak wat ze bij de buurman strooien. Maar klakkeloos dezelfde bemesting uitvoeren heeft natuurlijk geen zin want er zijn vele soorten kunstmest en verschillende percelen. Afhankelijk van het gewas, de bodem en wat er in de mest zit, werken we een bemestingsplan per perceel uit samen met de klant en eventueel andere gesprekspartners”, legt Betten uit.
Bemesting op maat helpt bij meer melk van eigen bodem
Bij De Samenwerking werken ze volledig met precisielandbouw. “Ik wil graag voorop blijven lopen en mijn klanten een meerwaarde bieden”, licht Marcel die keuze toe. “Dat heeft ook te maken met mijn interesse voor techniek, machines en de natuur.”
Van alle klanten heeft De Samenwerking een perceelskaart met eventueel ook randenbeheer, enzovoort. Als het bemestingsplan met de klant is doorgenomen, voert een collega de taakkaart al op de computer in. De chauffeur weet zo exact wat de bedoeling is en de machine doet deels geautomatiseerd het werk.
Daarnaast werken ze ook met mest op maat. “Dat is mest die we zelf in opslag hebben en analyseren. Daarmee kunnen we preciezer bemesten. Dosering op basis van NIRS is de volgende stap”, is de verwachting van de bedrijfsleider. Door het wegvallen van derogatie mogen we steeds minder bemesten, dus komt het ook steeds nauwkeuriger met de bemesting. ”Voor goede en kwalitatief hoogwaardige ruwvoeders zijn de bodem en bemesting de belangrijkste basis.”
Rijenbemesting in maisteelt
Een bemestingsmethode die De Samenwerking al sinds 2015 uitvoert is de toepassing van drijfmest-rijenbemesting in mais in één werkgang. De zelfrijdende mestinjecteur is uitgerust met een maiszaaier en een bemester. Op deze manier dien je tijdens het zaaien aan beide zijden van de maisrij drijfmest toe. “De werking en efficiëntie van de nutriënten is op deze manier een stuk hoger, waardoor de benutting ook beter is”, heeft Marcel ervaren. “Zo behaal je met 35 m3 drijfmest in de rij een prima maisopbrengst.”
In velddemo’s en vele meetproeven die Marcel vorig jaar deed in samenwerking met Bemest op z’n Best en Deltaplan Agrarisch Waterbeheer heeft hij dit ook aangetoond. Hiermee bespaar je bij de maisteelt op drijfmest en kun je deze mest bijvoorbeeld toedienen op grasland. “Zeker bij dalende bemestingsnormen is dit een zeer kansrijk systeem dat zich al jarenlang heeft bewezen”, stelt Marcel. “Daarnaast kun je tijdens de maisteelt nog een bijbemesting uitvoeren met kunstmest of mineralenconcentraat om de mais van aanvullende meststoffen te voorzien. Bijvoorbeeld als uit de bijmestmonitor blijkt dat er zich tekorten zullen voordoen in de plant.”
Vijf pijlers voor kwaliteit
Volgens Marcel zijn voor een goed werkresultaat bij bemesting vijf zaken van belang:
- De machinekeuze
- Een deskundige chauffeur die om kan gaan met de machine
- Goed machineonderhoud
- Een gezamenlijke voorbereiding tussen klant en planning
- Gunstige werkomstandigheden in en om het land
Wat bemestingsmachines betreft hebben de loonwerkers de keus uit zowel sleepslangbemesters, tanken en zelfrijders van verschillende merken en typen voor grasland: Veenhuis, Schouten, TBL met dubbele schijf. “Naast de zelfrijder spelen we met slangaanvoertechniek (sleepslangen) in op de klantwens om mest uit te rijden op het gunstigste moment voor een betere mestbenutting. Ook bij mindere draagkracht van de bodem en/of droge zomers”, leg de bedrijfsleider uit.
Afhankelijk van de beschikbaarheid van de bemester en de grondsoort zetten ze de beste optie in. “Sommige klanten hebben een duidelijke voorkeur voor machine of chauffeur, daar houden we zo veel mogelijk rekening mee in de planning. De monteurs in de werkplaats kijken de machines geregeld na en gaan ook mee het veld in om naar het werkresultaat te kijken. Dit alles draagt bij aan de kwaliteit van het werk.”
Goede voorbereiding voor meer melk van eigen bodem is het halve werk
In de markt staat De Samenwerking bekend om hun kwaliteit. “We zijn echt niet de goedkoopste, maar onze kwaliteitsstandaard en ondersteuning bij de klant zorgt in de eerste plaats voor klantbehoud en deze meerwaarde levert daarnaast ook nieuwe klanten op”, weet Marcel. “We werken met een uurtarief voor bemesting, dat vinden we zo eerlijk mogelijk. Het biedt de klant de mogelijkheid de kosten te verlagen door het werk goed voor te bereiden: de mest mixen, de omheining alvast open leggen, het kavelpad goed berijdbaar maken, de mestputten openen, de dammen verbreden, etc. Dat betaalt zich terug.” Dergelijke werkafspraken neemt Marcel ook mee in het wintergesprek met de klant.
Kennisoverdracht
Zijn brede kennis van machines, techniek en de bodem draagt Marcel graag over. In de eerste plaats aan zijn eigen chauffeurs. “Zij zijn onze ambassadeurs en we voorzien hen van kennis en nieuwe inzichten. Daarnaast dragen de chauffeurs bij in het winteronderhoud van de eigen machines, zodat ze de machines technisch ook goed kennen.”
Ook verzorgt Marcel graag gastcolleges bij landbouwopleidingen om ook de loonwerkers van de toekomst van praktijkkennis te voorzien. “Voor boeren organiseren we regelmatig demo’s om onze ervaring over te dragen. Dan ontvangen we veehouders, akkerbouwers of collega-loonwerkers die bijvoorbeeld een specifieke machine aan het werk willen zien. Of we houden zoals vorig jaar een praktijkproef met verschillende doseringen en manieren van bemesting om het effect op de maisopbrengst te meten. Super leerzaam!”
Goed gedrag belonen
Wensen en verbeterideeën voor de toekomst heeft Marcel ook nog: “Idealiter werken we straks met steeds lichtere machines, die lang meegaan, bij een lage mestgift exact blijven doseren en netjes werk leveren”, lacht hij. Vanuit de overheid of zuivelsector hoopt de ondernemer dat het goede gedrag van de boeren wordt beloond. “Bijvoorbeeld in de vorm van een hogere melkprijs of eventueel subsidies.” Bottomline komt het voor de nuchtere Fries uiteindelijk op één ding neer: “Weet wat je doet, hou het simpel en ga aan de slag.”
Wil je ook meeliften op de kennis en belevenissen van De Samenwerking? Volg hen dan op Facebook of Instagram.
Bron: Verantwoorde Veehouderij
Beeld: Martin de Vries
Meer mais met minder mest
Loonwerker Marcel Betten van De Samenwerking BV gaat graag een uitdaging aan: als DAW-demobedrijf optimaliseert hij zijn bemesting voor mais zonder dat het ten koste mag gaan van de opbrengst.
