De uitdaging met mest in de stal van melkveehouders is een kans voor een betere benutting van diezelfde mest voor akkerbouwgewassen. Dit raakt de kern van de werking van Kopros, een van oorsprong Zwitsers product dat in Nederland is aangeboden door Novus AgroEcology uit Tilburg, geleid door de broers Oscar en Edgar van Nunen.
Kopros is een biologische katalysator die aan de mest is toegevoegd en niet alleen zorgt voor een reductie van emissies, maar ook een nieuw microbiologisch evenwicht in de mest creëert. “Bacteriën en schimmels waarmee je de bodem voedt, kweek je gewoon in de mest. Daarmee is de in de mestkelder gefermenteerde mest ook direct werkzaam vanaf het moment dat deze wordt toegepast.”
Kopros
Kopros wordt inmiddels bij zeventig melkveehouders aan de mest toegevoegd. Het product kan een integrale oplossing zijn voor de reducering van ammoniakemissies. “De stalemissies zijn met meer dan vijftig procent tot gemiddeld vijf à zes kilogram per koe per jaar gereduceerd”, vertelt Edgar van Nunen van Novus AgroEcology. De toepassing voorkomt dat melkveehouders stalaanpassingen hoeven door te voeren om ammoniakemissie tot een minimum te reduceren. “En de toevoeging van Kopros maakt de mest vrijwel geurloos.”
Micro-organismen voor gezonde bodem
Het product is een oplossing van micro-organismen, zoals nitrificerende bacteriën (Nitrosomonas en Nitrobacter) en plantengroei bevorderende bacteriën (Bacillus) en schimmels (Trichoderma). Deze micro-organismen worden aan de mest toegevoegd en creëren een nieuw microbiologisch evenwicht in de mest. “Maar het zijn ook meteen bacteriën en schimmels die bijdragen aan een gezonde bodem. Die biologie of symbiose heb je nodig voor plantengroei.”
Een handvol akkerbouwers rijdt de met Kopros behandelde mest inmiddels uit over het land. “De microbiologie zorgt ervoor dat de opname van nutriënten is bevorderd. Fosfaat en ijzer, die anders weinig beschikbaar zijn voor planten, worden beter beschikbaar. Bovendien wordt extra stikstof uit de lucht gefixeerd en omgezet in plantenopneembare vormen.” Van Nunen vertelt ook dat de productie van bladgroen en daarmee fotosynthese positief wordt beïnvloed. “En daarmee wordt de plantweerbaarheid versterkt.”
Bietenteelt
Een akkerbouwer in Brabant past met Kopros behandelde dikke fractie rundveedrijfmest toe voor de bietenteelt. Hij vergelijkt twee percelen naast elkaar. Door de vele regenval dreigde de proef letterlijk in het water te vallen. “Maar de bieten op het ‘Koprosperceel’ leken uiteindelijk alsof ze niet op verzopen land waren geteeld. Dit komt omdat de bodembiologie opnieuw werd aangevuld”, vertelt Oscar van Nunen. “Akkerbouwers begrijpen direct dat het in stand houden van bodembiologie vergelijkbaar is met een verzekeringspremie. Het zorgt voor een bodemverbetering op korte en lange termijn. De bodem infiltreert beter water en de aanvulling met biologie maakt uiteindelijk ook dat je minder uitspoeling hebt. Dit is een voordeel voor het milieu naast de reductie van ammoniakemissies bij het uitrijden van de mest.”
Alternatief voor kunstmest
Edgar van Nunen ziet Kopros als een goed alternatief voor kunstmest. “Want met kunstmest verbeter je niet de bodembiologie. Kunstmest breekt organische stof af en voegt alleen mineralen aan de bodem toe. Gefermenteerde mest met Kopros werkt net zo snel en voegt naast mineralen ook organische stof en bodembiologie toe. Deze bodembiologie zorgt voor een veel betere benutting van meststoffen. Ook kunstmest is voor een goede benutting afhankelijk van de aanwezige bodembiologie in de wortelzone van planten.”
Erkenning voor Kopros
De broers Van Nunen zijn druk bezig met erkenning verkrijgen voor Kopros als alternatief voor dure stalaanpassingen. “In onze ogen is dit juist een integrale oplossing door op een slimme manier biologie toe te voegen aan de mest. Hiermee reduceer je emissies, waarvoor ook wetenschappelijke onderbouwing bestaat in onderzoeken uit Duitsland. Daarnaast bevordert Kopros bodemvruchtbaarheid en plantenweerbaarheid te bevorderen. De link met gezondheid onderstrepen we ook, want de weerbaarheid van mensen en dieren heeft veel te maken met de weerbaarheid van planten. Het begint allemaal met de mest, oftewel de biologie.”
Akkerbouwers gezocht
Novus AgroEcology zoekt nog akkerbouwers die als proef de met Kopros-behandelde mest willen vergelijken met gangbare mest. “Om te laten zien in hoeverre dit de kwaliteit van de bodem en van gewassen verbetert. In heel Nederland zijn er al verschillende melkveehouders die met Kopros biologie verrijkte mest beschikbaar hebben. Met hun mest verbetert je als akkerbouwer bodemvruchtbaarheid en daarbij beperk je uitspoeling en ammoniakemissie.”
Novus AgroEcology
Meer weten? Kijk op Kopros.nl. Voor meer informatie mail naar info@kopros.nl of bel met +31 88 4565656.
Tekst en beeld: Martin de Vries