De export van levende herkauwers uit Frankrijk naar Nederland, als blauwtongvrij gebied, is met ingang van 1 januari 2018 aan extra voorwaarden gebonden. Dit vanwege blauwtong serotype 8 en blauwtong serotype 4 in grote delen van Frankrijk.
Een groot deel van Frankrijk is al een paar jaar aangemerkt als beperkingsgebied voor blauwtong (BT) serotype 8. Eind 2017 is ook het eerste geval van BT serotype 4 vastgesteld. Na uitgebreid onderzoek zijn meerdere gevallen BT serotype 4 aangetoond. Dit heeft ertoe geleid dat Frankrijk per 1 januari 2018 het gehele grondgebied als beperkingsgebied voor BT serotype 8 en 4 heeft aangewezen. De maatregelen van de Fransen hebben effect voor de melkveehouderij, vleesveehouderij, kalverhouderij, schapenhouderij en geitenhouderij in Nederland.
Import
Voor gebruiksvee (dieren die niet voor de slacht naar Nederland komen) geldt dat de dieren:
a) Volledig (volgens geldende regelgeving en bijsluiter) gevaccineerd moeten zijn tegen serotypes 8 én 4, eventueel in combinatie met onderzoek op virus of;
b) Antistoffen bij zich dragen maar geen virusdrager zijn, voor zowel type 8 als type 4. Dit wordt aangetoond uit bloedonderzoek (2x) en moet ruim voor de export gedaan worden.
Indien de dieren afkomstig zijn erkende knutten vrije inrichtingen, kunnen afwijkende voorwaarden gelden.
De Franse autoriteiten zijn verantwoordelijk voor de certificering en controle van zendingen.
In de praktijk levert het instellen van nieuwe beperkingen voor virustype 4 knelpunten op, met name in de vleesveehouderij. Dieren die al gevaccineerd waren voor virustype 8 moeten nu ook gevaccineerd worden voor type 4 met opnieuw een wachtperiode. Onduidelijk is of jonge dieren voor de vleesproductie nu vanuit Frankrijk naar andere landen (die niet blauwtongvrij zijn) zullen worden afgezet. Als dit gebeurt kunnen Nederlandse vleesveebedrijven die jonge dieren uit Frankrijk laten komen hierdoor problemen krijgen bij de aanvoer van dieren. Voor dieren die direct (binnen 24 uur) na aankomst in Nederland geslacht worden, verandert er door de extra voorwaarden voor virustype 4 niets.
Export
Wanneer vanuit Nederland herkauwers worden geëxporteerd en het transport gaat door een beperkingsgebied naar een vrij gebied dan moeten het vervoermiddel of de dieren worden behandeld met een in Nederland door het CTGB toegelaten insecticide. De NVWA merkt bij certificering dat nog vaak middelen gebruikt worden die niet als insecticide toegelaten zijn in Nederland of die niet overeenkomstig de voorschriften worden toegepast.
In de Fipronil zaak bleek hoe gevaarlijk dat kan zijn. Daarom wordt nadrukkelijk opgeroepen om alleen middelen te gebruiken die toegelaten zijn voor gebruik als insecticide bij dieren en in dierverblijven. Toegelaten middelen zijn Permanentstalspuitmiddel (toelating 7276 N), geschikt voor de behandeling van de vervoermiddelen en Tectonik Pour-on (toelating 14067 N) geschikt voor behandeling van de dieren zelf. Dit middel heeft een wachttermijn van 3 dagen en is daarom niet geschikt voor toepassing bij slachtdieren.
Vervolg
Over de consequenties van deze uitgebreidere verspreiding van blauwtong is direct contact geweest met het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit en NVWA. Daar is ook aandacht gevraagd voor knelsituaties. Dat kan alleen als Nederland de vrij-status voor blauwtong wil opgeven. Gezien het grote belang van deze ziektevrij status voor alle sectoren met herkauwers is dat niet aan de orde.