In het oosten van het land wordt de situatie omtrent de droogte steeds vervelender. Waar in juni op veel plaatsen flinke buien vielen, bleef het in het oosten vaak droog. Het gevolg: het neerslagtekort is daar enorm.
Vorig jaar, in 2018, ging Nederland gebukt onder het grootste neerslagtekort ooit. In deze 'beruchte' zomer vielen beken droog, waren er tal van natuurbranden en akkers veranderden in dorre vlaktes. De Stentor meldt dat meteorologen waarschuwen dat desbetreffende situaties in de toekomst vaker zullen voor gaan komen. Om dezelfde reden is de overheid ermee bezig om tijdens droogte de mogelijkheid van het besproeien met kraanwater te kunnen gaan verbieden. Medio april 2020 komt hier duidelijkheid over, aldus De Stentor.
Vitens wil drinkwaterverbruik terugdringen
Aan de hand hiervan heeft Vitens een campagne gelanceerd om het drinkwaterverbruik terug te gaan dringen. Woordvoerder Nienke de la Beij tegen de Stentor: "De meeste mensen denken per dag zo'n 60 liter water te verbruiken, terwijl dat gemiddeld 120 liter is. Wie een kwartier zijn grasveld sproeit, laat minstens 100 liter gezuiverd drinkwater de grond inlopen." Vitens wil zo weinig mogelijk grondwater op gaan pompen omdat dit grote gevolgen voor het waterpeil in oppervalktewater met zich meebrengt. Daarom is de overheid nu ook bezig met een verbod op het gebruik en sproeien van drinkwater, zo meldt De Stentor. Met dit voornemen is Nederland echter niet de eerste: onze buurlanden kennen al soorgelijke watergebruiksvoorschriften.
Neerslagtekort
Op veel plaatsen in ons land hebben we een neerslagtekort. Dit is volstrekt normaal voor deze tijd van het jaar, want in de zomer verdampt er eenmaal meer dan er valt. In het westen van het land is in sommige gebieden het neerslagtekort ongeveer 30 millimeter, maar in het oosten van het land zijn sommige regio's hard op weg om een neerslagtekort van 250 millimeter te kunnen noteren. Voor die regio is die droogte vergelijkbaar met dezelfde periode een jaar geleden op veel plaatsen in ons land.
Volgens De Stentor zijn de eerste tekenen van opnieuw een kurkdroge zomer inmiddels zichtbaar. De Stentor meldt dat er in het werkgebied van Waterschap Drents Overijsselse Delta tussen 24 juni en 2 juli helemaal geen enkele drup neerslag te verwerken heeft gekregen. Doordat de regen nu langere tijd uitblijft, gaan de grondwaterstanden dalen. Om het water toch zo goed mogelijk vast te kunnen houden wordt er goed gekeken naar het maaien rondom en bij oppervlaktewateren zoals sloten en beken. Woordvoerder Herald van Gerner van het WDOD tegen De Stentor: "Op een aantal plaatsen laten wij de begroeiing langer staan zodat het water beter wordt vastgehouden. Maar op plekken waar het water via waterwegen van plek a naar b moet, daar wordt wel gemaaid. Dit om de doorstroming van het water niet te belemmeren."
Het westen is duidelijk minder droog dan het oosten
Beregeningsverbod waarschijnlijk
Vanwege de aanhoudende droogte in het oosten van het land is het waarschijnlijk dat daar een beregeningsverbod wordt ingesteld. Vaak geldt dat alleen voor het beregenen met water uit oppervlaktewater, zoals uit sloten en vijvers. In het meest extreme geval kan ook onttrekken uit grondwater worden verboden, maar zo ver is het gelukkig nog niet.
Wanneer een beregeningsverbod er komt, is dat voor boeren in dat gebied een groot probleem. Juist in deze tijd van het jaar hebben gewassen met enige regelmaat water nodig. Gebeurt dat niet, dan zullen oogsten (deels) kunnen mislukken. Dit heeft natuurlijk grote gevolgen.
Ongelukkige combinatie
Het feit dat het in het oosten van het land, en vooral in de Achterhoek, zo droog is, komt door een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Op de eerste plaats zijn we op veel plaatsen het gigantische neerslagtekort van vorig jaar niet te boven.
Zeker op de Veluwe en in de Achterhoek zien we nog grondwaterstanden die lager zijn dan normaal. Daarnaast bestaat een groot deel van de Achterhoek uit zandgrond. Zand staat niet bekend om het goed kunnen vasthouden van water in tegenstelling tot de klei rondom de grote rivieren en in de kustprovincies. Ook is het in het oosten van het land ook vaak warmer dan in het westen, waardoor verdamping van water daar ook een stuk sneller gaat.
Het neerslagtekort (gemiddeld over het land gezien) groeit de komende dagen weer
Grondwaterpeil in de buurt van Zelhelm. Dit peil ligt nu lager dan vorig jaar deze tijd. Van herstel is daar na de droogte van 2018 nog nooit sprake geweest (bron: WeerPlaza)
Brandgevaar
De Stentor meldt dat de veiligheidsregio's IJsselland en Twente er voor waarschuwen dat Oost-Nederland een grotere kans maakt op bos/natuurbranden. Zo is sinds afgelopen zaterdag 30 juni fase 2 in deze gebieden van kracht. Gemeenten in dit gedeelte van Nederland worden geadviseerd om geen vergunningen meer af te geven voor het verbranden van onder meer snoei- en tuinafval in de open lucht. Dit advies geldt op dit moment alleen voor Oost-Nederland. De Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) vindt dit besluit voorlopig een stap te ver. Woordvoerder Frank Lutke Schipholt tegen De Stentor: "We houden het weerbeeld goed in de gaten. Indien de droogte aan blijft houden zullen er extra surveillancevluchten boven de Veluwe uitgevoerd gaan worden. Mocht de situatie zover komen, dan kan de VNOG alsnog besluiten het aanleggen van vuren in de openbare lucht te gaan verbieden."
Bron: WeerPlaza, De Stentor