Luchtwegproblemen onder jongvee zorgen voor veel schade. Als de dieren jong zijn, maar ook op latere leeftijd. Pinkengriep, IBR en parainfluenza 3 zijn belangrijke veroorzakers. BVD-1 en BVD-2 kunnen de weg vrij maken voor deze ziekteverwekkers. Met DIVENCE® hebben rundveehouders en dierenartsen een nieuw wapen in de strijd tegen deze vijf virussen.
Eén van de belangrijkste veroorzakers van luchtwegproblemen onder kalveren is BRSV, beter bekend als pinkengriep. Het virus circuleert onder de oudere dieren. Als kalveren vervolgens in aanraking komen met het virus, kunnen ze er flink ziek van worden. En dat gebeurt regelmatig.
Vaccineren tegen luchtwegproblemen
Vaccinatie is een goed hulpmiddel om problemen onder de kalveren onder controle te houden. “Daarbij is het belangrijk goed te vaccineren. Te vaak zien we dat vaccins niet optimaal ingezet worden. Kalveren worden vaak heel jong, jonger dan één maand, gevaccineerd met systemische vaccins onderhuids. Afweerstoffen uit de biest verstoren dan vaak de werking van het vaccin. Bovendien is het afweersysteem van het kalf dan nog niet goed genoeg geactiveerd. Dit is alleen te omzeilen met lokale vaccins, die in de neus worden toegediend of door de systemische vaccinaties op een iets latere leeftijd, rond twee maanden, in te zetten. Wanneer dit niet wordt gedaan, worden alsnog hoestende en kuchende kalveren gezien. Dit wordt dan als ‘normaal’ gezien, maar dat is dit niet”, vertelt dierenarts Jessica Hartjes van farmaceutisch bedrijf HIPRA.
“Luchtwegproblemen gaan op jonge leeftijd ten koste van de groei, maar werken op langere termijn ook door in verlies van melkproductie. Preventie door een goed vaccinatieschema en een vaccinatiestrategie passend bij het bedrijf is hierbij dus heel belangrijk.”
Zowel kalveren als koeien vaccineren
Vaccinatie van kalveren is een effectief middel om luchtwegproblemen bij deze groep dieren tegen te gaan. Belangrijk is echter ook de infectiedruk op het bedrijf te verlagen. Dat kan door ook de oudere melkgevende dieren te vaccineren en mee te nemen in de vaccinatiestrategie. Daarvoor kan sinds kort één en hetzelfde vaccin worden ingezet bij beide diergroepen: DIVENCE®.
“Door viruscirculatie onder oudere dieren tegen te gaan, voorkom je dat kalveren besmet worden. Tegelijkertijd voorkom je dat je melkkoeien ziek worden door pinkengriep. Koeien worden niet snel ziek van pinkengriep, maar als het voorkomt, zijn de gevolgen ernstig met productieverlies over langere tijd”, vertelt Hartjes. Om schade door pinkengriep te voorkomen en het bedrijf te beschermen zijn twee vaccinaties met DIVENCE® met drie weken ertussen nodig, binnen een half jaar gevolgd door een derde vaccinatie. “Dan heb je een jaar bescherming. Vervolgens herhaal je jaarlijks de vaccinatie”, legt de dierenarts uit.
Maximale afweer met minder vaccinaties
Een groot voordeel van DIVENCE® is dat het vaccin niet alleen tegen pinkengriep, maar ook tegen IBR, BVD-1, BVD-2 en parainfluenza 3 beschermt. Parainfluenza 3 speelt een kleine rol bij luchtwegproblemen, maar IBR veroorzaakt op zichzelf echt ernstige luchtwegproblemen. BVD is een virus dat meer de weerstand onderuit haalt, waardoor de andere virussen volop kans krijgen om toe te slaan. Met DIVENCE® kunnen veehouders dus vijf veroorzakers van luchtwegproblemen tegelijk aanpakken.
“Met drie vaccinaties heb je tot twee jaar leeftijd bescherming tegen IBR, BVD en pinkengriep. Gebruik je hiervoor afzonderlijke vaccins, dan heb je er voor het eerste jaar al minimaal vier vaccinaties nodig. DIVENCE® geeft dus niet alleen goede bescherming, maar ook gemak”, vertelt Hartjes.
Goed hulpmiddel om BVD- en IBR-vrij te worden en te blijven
Verplichte bestrijding van IBR voor alle rundveebedrijven in Nederland komt steeds dichterbij. Voor bedrijven die niet aangetoond vrij zijn, zal vaccinatie dan verplicht worden. Om onderscheid te maken tussen veldvirus en vaccinvirus is een markervaccin noodzakelijk. DIVENCE® is een markervaccin voor IBR, net als alle andere IBR-vaccins in Nederland. Ook voor bedrijven die nu al IBR-vrij zijn, is het dus een geschikt vaccin.
Uniek aan DIVENCE® is dat het naast een markervaccin voor IBR, ook een markervaccin voor BVD is. Er is wereldwijd geen ander vaccin dat dit heeft. “Dit betekent dat je ook tegen BVD kunt vaccineren als je vrij bent van deze ziekte en toch aantoonbaar vrij blijft bij BVD onderzoeken op je bedrijf. Zo kun je geboorte van nieuwe dragerkalveren voorkomen, maar is onterecht positief testen in tankmelk, individueel melkonderzoek en bloedonderzoek door vaccinatie verleden tijd. Monitoring wordt hiermee makkelijker. Ook voor de export heeft dit voordelen.”
Drie vormen
DIVENCE® is verkrijgbaar in drie vormen:
- Penta: de uitgebreide variant die beschermt tegen pinkengriep, parainfluenza 3, BVD-1, BVD-2 en IBR.
- Tetra: beschermt tegen pinkengriep, parainfluenza 3, BVD-1 en BVD-2. Bescherming tegen IBR biedt deze vorm niet. Dit maakt de Tetra met name interessant voor IBR-vrije landen of individuele bedrijven die niet willen vaccineren tegen IBR.
- IBR Marker Live: deze variant was eerder bekend als HIPRABOVIS® IBR ML, een vaccin tegen IBR. De nieuw geregistreerde IBR Marker Live kan als booster bij DIVENCE® Penta ingezet worden. Dit vaccin kan ook gebruikt worden als een veehouder uitsluitend tegen IBR wil enten.
Nieuwe kansen in aanpak bacteriële luchtwegproblemen
Het nieuwe HIPRA vaccin pakt de meest beruchte virale veroorzakers van luchtwegaandoeningen aan. Volgens Hartjes biedt de introductie van DIVENCE® echter ook kansen in de aanpak van bacteriële luchtwegaandoeningen, veroorzaakt door kiemen als Mannheimia haemolytica en Histophilus somni. Ze legt uit: “Doordat je nu minder vaccinaties nodig hebt om virale luchtwegaandoeningen uit te schakelen, kun je ervoor kiezen ook breder te gaan vaccineren tegen bacteriële luchtwegaandoeningen. Met hetzelfde aantal vaccinaties als je eerder nodig had om vijf veroorzakers aan te pakken, pak je er nu zeven aan.”
De dierenarts benadrukt tenslotte wel dat vaccineren niet het enige middel is om luchtwegaandoeningen te voorkomen. “Vaccins werken goed, maar de eerste stap om problemen te voorkomen is goed management. Vaccineren betekent niet dat je verder nergens meer naar om hoeft te kijken. Biosecurity moet op één staan.”
Vraag uw eigen dierenarts naar meer informatie over dit nieuwe vaccin. Voor meer productinformatie klik hier.
Tekst: Gerben Hofman • Beeld: HIPRA
