Foto: De melkveehouders waren voorheen veel tijd kwijt aan het schoonmaken van de waterbakken
Het belang van schoon water wordt in de melkveehouderij onderschat. Terwijl in ons eigen leidingwater een maximum aan honderd kiemen per milliliter wordt gesteld, is dat voor dieren honderdduizend. Kiemvrij drinkwater kan daarentegen een productieverbetering van 1,4 kilogram per koe per dag opleveren, stelt microbioloog Reinoud Homan van Watter BV uit Assen. Het technologiebedrijf heeft daarom een gepatenteerde wijze van het desinfecteren van water op basis van elektrolyse en zout ontwikkeld.
Drinkwatervoorziening voor koeien
Innovatie in de melkveehouderij zit vaak in voer en mechanisatie, terwijl juist aan de kant van het water veel winst te behalen valt. “Als je als microbioloog naar de drinkwatervoorziening voor koeien kijkt, geeft dit een middeleeuws aanzien. Het is een gracht vol met kiemen en biofilm. Ook als je kijkt naar de eisen, dan wordt er gemeten bij de bron en niet in de drinkbak, waar juist de problemen zich manifesteren”, legt Homan uit. Coliforme bacteriën die door de mestput in het water komen. Salmonella door een vogel in een buffertank. Het zijn twee voorbeelden van potentiële bronnen van vervuiling. ‘Waarom zou je ingrijpen als de dieren het goed doen’ is vaak het argument.
Duidelijke relatie tussen melkproductie en het direct celgetal
Toch betekent het niet meteen dat het dier ontlast is. Het kost de dieren energie om het afweersysteem te onderhouden. Ze hoeven er niet ziek van te worden, maar het kan veel beter.” Volgens Homan laten data duidelijk een relatie zien tussen de melkproductie en het direct celgetal, ofwel de afweercellen. “Melk bestaat ook voor 87 procent uit water. Als je nagaat dat de productie van een koe met gemiddeld met 1,4 kilogram per koe per dag vooruitgaat met gegarandeerd schoon water, dan is er forse winst te behalen. Toch is schoon drinkwater niet het eerste waar bedrijven aan denken als ze ruimte hebben om te investeren.”
Watter
Watter BV is ruim tien jaar met deze technologie bezig om het water door het hele systeem te desinfecteren. Het gepatenteerde proces vindt plaats op basis van elektrolyse en zout. In de ‘reactor’ ontstaat het biologische afbreekbaar middel ‘nontox’, dat geen residuen in het water achterlaat. Het systeem regelt de processen in. ‘Onder de motorkap’ wordt uitgelezen hoe efficiënt het middel wordt toegediend en hoeveel er is geproduceerd. “Alles is gestoeld op techniek en wetenschap. Meten en vastleggen.”
Foto: Kiemvrij drinkwater kan daarentegen een productieverbetering van 1,4 kilogram per koe per dag opleveren, stelt microbioloog Reinoud Homan van Watter BV uit Assen.
Chemische desinfectiemiddelen
“Chemische desinfectiemiddelen, zoals chloor, kunnen in de melkveehouderij niet effectief gebruikt worden omdat het dier dit niet mag opdrinken vanwege het risico op vergiftiging en residuen in de zuivel. Ons apparaat maakt een middel, dat effectief en biologisch afbreekbaar is. Veilig om continu in de waterleidingen te doseren. Duurzame desinfectie maakt ziekteverwekkende bacteriën, schimmels, gisten en virussen onschadelijk. Wij garanderen honderd procent resultaat. Na vier weken controleren wij of er letterlijk nul kiemen in het water zitten.” Homan geeft aan dat desinfectie met micro-organismen niet aan, maar vanaf de bron moet plaatsvinden. “Want ziektekiemen groeien niet aan de bron, maar vanaf de bron.”
Honderden veehouders in Nederland, Duitsland en Denemarken hebben inmiddels de uitvinding van Watter geplaatst. De toepassing voor het drinkwater biedt voordelen voor alle veesoorten, vertelt Homan. “Het voordeel voor de melkveehouderij is dat een graduele verandering daar al heel wat oplevert. Beter drinkwater zorgt voor betere omzet. We willen in Nederland en Europa gifvrij en zonder schadelijke residuen desinfecteren.” Het apparaat heeft voldoende capaciteit voor vrijwel alle bedrijfsgroottes en wordt zo dicht mogelijk bij de bron geplaatst. “Het is belangrijk dat kiemen volledig worden verwijderd, anders groeien ze terug. Dit is daarom niet alleen op korte termijn, maar ook op lange termijn een constante oplossing.” Metingen worden in de drinkbak uitgevoerd.
Subsidieregelingen beschikbaar
De boer is eigenaar van het apparaat. “Wij garanderen de effectiviteit. De veehouder is verantwoordelijk voor de controle. Ofwel, als er – bijvoorbeeld na een warme zomer – toch slijm in de bakken komt, is het aan hem of haar om een watermonster te nemen en ons even op de hoogte te brengen. Wij leveren alle ondersteuning waar mogelijk.” De investering in het apparaat wordt vaak binnen twee jaar terugverdiend. Bovendien zijn er subsidieregelingen beschikbaar, tot vijftig procent van de investering. “Omdat de overheid ook de voordelen ziet en bovendien het aspect van biologisch afbreekbaar erg belangrijk vindt. Daarnaast kunnen LTO-leden voordelen krijgen omdat het een duurzaam alternatief voor het desinfecteren van water is. Uiteindelijk levert het systeem dus meer op dan het kost.”
Lees hier de klantenreview van Watter!
Tekst: Martin de Vries
