Op de woensdagen 21 en 28 juni zijn er in het kader van de GLB-pilot Motiverend Belonen in Salland twee veldexcursies georganiseerd. Centraal daarin stonden de experimenten die de boeren in de pilot uitvoeren. In de GLB-pilot zijn 25 boeren actief bezig met experimentele maatregelen om te onderzoeken op welke (alternatieve) manieren zij invulling kunnen geven aan GLB-doelen.
Bedrijfsomgevingsplan voor iedere deelnemer
De experimenten die uitgevoerd worden zijn onderdeel van het bedrijfsomgevingsplan, dat voor elke deelnemer aan de pilot is opgesteld. In het bedrijfsomgevingsplan wordt onder meer ingegaan hoe de boer op bedrijfsniveau bij kan dragen een de GLB-doelen water, klimaat, biodiversiteit, bodem en lucht. De bedrijfsomgevingsplannen staan mede aan de basis van het gebiedsplan, waarin de grotere gebiedsopgave en de mogelijke aanpak staan omschreven. Voor de pilot zijn er twee deelgebieden aangewezen: Oxe en ’t Rozendael.
Meerdere experimenten tijdens veldexcursies
In het voorjaar zijn de boeren gestart met de veldmaatregelen, zoals ze ook wel worden genoemd. Deze kunnen variëren en zijn per boer verschillend. Tijdens de veldexcursies zijn meerdere experimenten uitgelicht, waaronder het toevoegen van bacteriën bij de mest voor ammoniakreductie en het toevoegen van stikstofbindende middelen op het gewas. Ook werd er gekeken naar voederhagen. Voederhagen zijn een natuurlijke afrastering en hebben een dubbel doel. Het is niet alleen een aanwinst voor de biodiversiteit en het landschap, maar ook voor de koe die ervan kan eten.
Ook werd er samen met experts gekeken naar de bodem en bodemvruchtbaarheid. Zijn er bijvoorbeeld verschillen te zien zijn bij wel of geen weidegang? En wat is de uitwerking van mestinjectie in de bodem ten opzichte van bovengronds bemesten? Aan de hand van bodemprofielkuilen werd verteld hoe de grond beoordeeld wordt en hoe je daarop kunt sturen.
Veldexcursies onderdeel van groter geheel
De veldexcursies met deelnemende boeren zijn slechts een klein maar tevens essentieel onderdeel van GLB-pilot Motiverend belonen in Salland. De pilot is een Sallands project, geïnitieerd vanuit de boeren en in samenwerking met Agrarisch Natuurcollectief Midden Overijssel (CMO), Stichting IJssellandschap, Landschap Overijssel en LTO Noord afdeling Salland. Naast de boeren is ook het MKB een belangrijke doelgroep.
Hoe kunnen melkveehouders verduurzamen?
In de pilot wordt onderzocht welke stappen boeren kunnen zetten in duurzaamheid. Wat maakt het voor hen haalbaar om te verduurzamen en welke prikkels kunnen hen stimuleren? Naar het MKB wordt vooral gekeken als partij die ook een sleutelrol kan hebben in het (geldelijk) belonen van maatschappelijke diensten. Wanneer zijn marktpartijen bijvoorbeeld bereid om een bijdrage te leveren aan maatschappelijke doelen als klimaat, water, bodem, lucht en biodiversiteit? Binnen de pilot komen deze twee groepen ondernemers (boeren en marktpartijen) met elkaar in contact.
Met de geleerde lessen willen de samenwerkende partijen CMO, Stichting IJssellandschap, Landschap Overijssel en LTO Noord afdeling Salland een bijdrage leveren aan een motiverende en duurzame beloningssystematiek voor maatregelen op boerenbedrijven. Maatregelen die bijdragen aan de maatschappelijke GLB-doelen en waarbij zowel vanuit het GLB als vanuit het bedrijfsleven een beloning tegenover staat.
GLB-pilot duurt tot eind 2024
De pilot is eind 2022 gestart en zal lopen tot eind 2024. De experimentele veldmaatregelen vinden over twee teeltseizoenen plaats. Parallel daaraan lopen de gesprekken met de marktpartijen om zo samen op pad te gaan naar een nog duurzamer landbouwsysteem in Salland.