Wageningen UR Livestock Research en BLGG hebben met financiering van voormalig Productschap Zuivel onderzoek uitgevoerd naar mogelijkheden om de partijmetingen ten bate van de Handreiking bedrijfsspecifieke excretie melkvee (BEX) en Kringloopwijzer nauwkeuriger te maken. Uit dit onderzoek is een verbetering voor de inschatting van de partijgrootte van vierkante en ronde kuilbalen gekomen.
Deze nieuwe berekening mag vanaf dit jaar toegepast worden en is inmiddels opgenomen in het Handboek Melkveehouderij. In de BEX wordt hiernaar verwezen.
Voor het onderzoek zijn in 2013 ruim 100 graskuilen, 50 maiskuilen en 100 balen (50 ronde en 50 vierkante) tijdens de oogst in hun geheel gewogen en vervolgens opgemeten en bemonsterd. De resultaten van deze metingen zijn gebruikt om te kijken of er een beter model voor de berekening van de partijgrootte te maken was.
Dichtheid ook afhankelijk van ruwe celstof
Uit het onderzoek bleek dat naast het gehalte aan droge stof (DS) ook ruwe celstof (RC) duidelijk invloed heeft op de dichtheid van ronde en vierkant kuilbalen. Hoe hoger het gehalte aan ruwe celstof, des te slechter is het materiaal te verdichten. De dichtheid van deze balen wordt daarom nu berekend aan de hand van het DS-gehalte en het RC-gehalte via de volgende formule:
Kg product/m3 = 994.81 – 0.5335 x DS-gehalte (g/kg) – 1.196 x RC-gehalte (g/kg ds)
Kg DS/m3 = kg product (kg/m3) x DS-gehalte (g/kg) / 1000
Deze nieuwe berekening van de dichtheid geeft een aanzienlijk betere inschatting van de partijgrootte. Voorheen werd er een vaste waarde voor de dichtheid van rond en vierkante balen gebruikt van 185 respectievelijk 195 kg DS/m3. In de praktijk varieerde de dichtheid van de balen echter tussen de 125 en 285 kg DS/m3. Deze variatie wordt met de nieuwe berekening beter meegenomen.
Geen aanpassing voor gras- en maiskuilen
Voor de graskuilen lijkt het RC-gehalte in de praktijk ook invloed te hebben op de dichtheid. Grof materiaal laat zich immers minder goed aanrijden dan minder structuurrijk gras. Echter gaf het in de totale partijberekening geen verbetering t.o.v. de huidige modellen. De huidige modellen voor gras en met name voor maïs bleken de partijgrootte over het algemeen al behoorlijk goed te schatten. Afwijkingen tot 10% kunnen echter nog steeds voorkomen. Een betere inschatting bleek niet mogelijk, omdat er te veel factoren zijn die ruis kunnen veroorzaken zoals het aanrijden, gewicht van het gronddek en een juiste markering van partijgrenzen (vooral bij het tegen elkaar aankuilen). Daarnaast is in een eerdere studie gebleken dat er nog geen goede directe meetmethoden zijn om de dichtheid van een kuil te bepalen
Omdat er voor de berekening van de partijgrootte zowel via directe metingen als via een nieuw rekenmodel geen verbetering ten opzichte van de huidige methode haalbaar blijkt te zijn, is besloten de werkwijze bij de gras- en maiskuilen niet aan te passen.
Kijk hier voor de samenvatting van de resultaten van het onderzoek.
Meer informatie:
BLGG AgroXpertus
W.: blgg.agroxpertus.nl
Wageningen UR Livestock Research
W.:blgg.agroxpertus.nl
